De hulp die je als mantelzorger en als zorgvrager krijgt is veelal geregeld in een aantal wetten:

Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo)
De Wmo is er om mensen die hulp nodig hebben zo veel mogelijk zelfstandig thuis te laten wonen. Wie hierbij zorg en ondersteuning nodig heeft kan contact opnemen met de gemeente. Dit geldt ook voor mantelzorgers.

Afhankelijk van de situatie kan de ondersteuning bestaan uit:
  • huishoudelijke hulp, woningaanpassingen en vervoer
  • ondersteuning voor jou als mantelzorger, bijvoorbeeld door vervangende zorg
  • begeleiding, dagbesteding en kortdurend verblijf
  • beschermd wonen voor mensen met een psychische stoornis

De ondersteuning wordt in natura aangeboden. De gemeente regelt dan de hulp. Onder voorwaarden is het ook mogelijk om de hulp via een persoonsgebonden budget te krijgen. Soms betaal je een abonnementstarief betalen. Dat is afhankelijk van de persoonlijke situatie of soort voorziening.

Hoe bepaalt de gemeente welke hulp zij geeft?
De gemeente onderzoekt tijdens een gesprek wat je naaste zelf nog kan doen, wat de omgeving kan doen en welke professionele ondersteuning er nodig is. Dit gesprek heet het keukentafelgesprek. Het is belangrijk dat jij als mantelzorger bij dit gesprek aanwezig bent. Het gaat namelijk ook om de hulp aan jou.


Jeugdwet en mantelzorg
Gemeenten zijn verantwoordelijk voor alle jeugdhulp. Dit is geregeld in de Jeugdwet, die geldt voor kinderen en jongeren onder de 18 jaar met een beperking, stoornis, aandoening of opgroeiproblemen.

Wat valt er onder de Jeugdwet?
De Jeugdwet richt zich op kinderen en jongeren onder de achttien jaar. Onder de wet vallen onder andere de volgende vormen van zorg:

  • behandeling van jongeren met een psychische stoornis (al dan niet met verblijf)
  • behandeling van jongeren met een (licht) verstandelijke beperking (al dan niet met verblijf)
  • begeleiding, persoonlijke verzorging en het bijbehorend kortdurend verblijf voor jongeren met een beperking, stoornis of aandoening
  • vervoer van en naar de locatie waar jeugdhulp voor jongeren met een beperking, stoornis of aandoening wordt geboden
  • jeugdzorg voor jongeren met een beperking
  • pleegzorg

De zorg wordt in natura geleverd, maar ook een persoonsgebonden budget is onder voorwaarden mogelijk.

Wet langdurige zorg en mantelzorg
Soms heeft iemand blijvend veel zorg nodig. Denk aan volwassenen of kinderen met een ernstige beperking of psychische stoornis. Dit wordt geregeld via de Wet langdurige zorg, meestal afgekort tot Wlz.

Het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) beoordeelt of iemand in aanmerking komt voor zorg via de Wlz.

Lees hoe je een aanvraag bij de Wlz indient. Het zorgkantoor helpt vervolgens bij het regelen van Wlz-zorg.

Zorg thuis of in een zorginstelling
Je naaste kan kiezen voor zorg thuis of in een instelling. Ook een combinatie is mogelijk.

Zorg thuis is alleen mogelijk als dit verantwoord en veilig is, en de kosten niet hoger zijn dan die van een opname in een zorginstelling.

Lees meer over Thuis voor je volwassen naaste zorgen via de Wlz of over Verhuizen naar het verpleeghuis op de website van MantelzorgNL.


Zorgverzekeringswet en mantelzorg
Verpleging en verzorging aan huis valt onder de Zorgverzekeringswet. De wijkverpleegkundige vervult daarbij een centrale rol. Wat betekent dat voor jou als mantelzorger?

Wat biedt de Zorgverzekeringswet?
De Zorgverzekeringswet wordt uitgevoerd door de zorgverzekeraars. Je kunt bij hen terecht voor:

  • verpleging en verzorging thuis (thuiszorg)
  • de reguliere zorg van bijvoorbeeld huisarts, ziekenhuis en apotheek
  • de behandeling van mensen met een zintuiglijke beperking
  • de eerste drie jaar van een opname in een psychiatrische instelling of ggz-instelling (daarna gaat deze zorg over naar de Wet langdurige zorg)
  • zorg voor kinderen met een indicatie intensieve kindzorg
De zorgverzekering bestaat uit een verplichte basisverzekering en een vrijwillige aanvullende verzekering. Zorgverzekeraars kunnen in de aanvullende verzekeringen vergoedingen opnemen die voor mantelzorgers interessant zijn, zoals vergoedingen voor een mantelzorgmakelaar, respijtzorg of een logeerhuis.

Vertegenwoordiging en mantelzorg
Je bent mantelzorger en gewend om allerlei zaken samen met degene voor wie je zorgt te regelen. Maar wat als de zorgvrager niet (langer) in staat is om zelf beslissingen te nemen of te overleggen? Of als je verstandelijk beperkte kind 18 jaar en dus volwassen wordt?

Het is verstandig en soms ook noodzakelijk om wettelijke vertegenwoordiging te regelen. Is er niets geregeld? Dan kan dit tot lastige en frustrerende situaties leiden. Lees meer over de verschillende mogelijkheden van vertegenwoordiging op de website van MantelzorgNL: de onderhandse volmacht, het levenstestament, mentorschap en bewindvoering.

Meer weten?
Neem contact op met een Jeugd- of Wmo-consulent via 140522 of per email postbus@meppel.nl.

Heb je hulp nodig bij het regelen van de juiste hulp? Neem dan contact op met een onafhankelijke cliëntondersteuning.

Zie ook